BOR BUR ve OĞULLARI

ULU BOR | 2. Bölüm

Araştırma: Süleyman UYGUN, Fransa

“Yedinci yıla devrilen, kırkbin kilometre yaparak saha çalışması yaptığım Fıransa da, VATAN kasabasını buldum ve inceledim. Yazılışı da, telaffuzuda Türkçe’dir. “

DÜNYA TARİHİ TÜRKLERLE BAŞLAR | BOR (BUR) 1. Bölüm

Odin kelimesi (telaffuzu Oden), Türkçe Odun, O din, Od’in ve Od’un kelimeleriyle kökdeştir. Türkçede Odun; kesilmiş ağaçların kurutulup yanacak konuma geldikleri hale denir. O din ise üçüncü tekil şahıs işaret halidir. Mesela, O din İslamdır, O din Zerdüştlük, O din Hıristiyanlık gibi. Od’un ise ateş demektir. Bazı Türk boyları ateşe, “od” derler. Yani odun ve od’un iki kelimemizde ateş ile ilgili kelimeler. Od’in ise gökten inen ateş, yıldırım anlamındadır. Avrupadaki yaptığımız saha çalışmalarında kâfi derecede, kifâyet kadar Od yerleşim yerleriyle karşılaştık. Mesela Sırod (Sirod telaffuzu, Sır Od=Ateşin Sırrı), 39300 posta numarasıyla Sırod köyü gibi. Oderen (Od Eren telaffuzu) 68830 posta numarasıyla Od Eren=Ateş Eren köyü gibi. Odin (telaffuzu Oden) kelimesiyle, soy isim olarak nadir bir şekilde karşılaşıyoruz, ama Odil (telaffuzu Od il) kelimesiyle muazzam bir şekilde, bayan, hatun, kadın, apa adı olarak karşılaşıyoruz. Od il Türkçe bir kelime, Ateş ili, Ateş eli, Ateş yurdu, Ateş meskeni, Ateş vatanı demektir. Bu ad bize doğrudan Zerdüşt Türklerini düşündürtüyor.

Odin’in diğer telaffuzu VATAN adıylada karşılaşıyoruz. Yedinci yıla devrilen, kırkbin kilometre yaparak saha çalışması yaptığım Fıransa da, VATAN kasabasını buldum ve inceledim. Yazılışı da, telaffuzuda Türkçedir. Vatan kasabası 36150 posta numarasıyla Fıransanın coğrafi olarak göbeğinde ve düzlük bir arazide, fazla yüksek dağların olmadığı bir bölgedir. VATAN kelime olarak Fıransızcada “defol” anlamındadır. Türkçede VATAN şahit kelimemiz, yurt, il, el, mesken, yerleşke anlamlarındadır ve ANADOLU, AZERBAYCAN, TÜRKMENİSTAN, ÖZBEKİSTAN, TÜRKİSTAN TÜRKLERİNİN ortak kelimesidir. Fıransa’daki halk kelimeye yeni anlam yüklemiştir.

Odin’in diğer telaffuzu Watten (sesletimi Vatan) adıylada karşılaşıyoruz. Watten (Vatan) kasabası 59143  posta numarasıyla Fıransa’nın coğrafi olarak kuzey batısındadır. Vatan kasabalarının farklı şekillerdeki yazılımına kısa bir açıklama; zaman sayacını beşyüz yıl geriye alınız, Fıransızca diye bir dil olmadığını görürsünüz. Bugün yaşayan hiç bir Fıransız dedesinin dedesiyle konuşamaz, zira aynı dili konuşmuyorlardı. Fıransız dilinin Seltik, Yunan ve Latin dileri üzerine oturduğu bütün avrupalı dilbilimciler tarafından kabul edilir. Ama saha çalışmaları TÜRK DİLİ VE LEHÇELERİ olduğunu kanıtlıyor. Kuralsız, mantıksız, kelimeleri erkek dişi diye ayıran, aynı sesletim kelimeleri farklı farklı yazılımıyla, yazıldığı halde okunmayan harflerle dolu, bir “s” sesinin beş simgesinin olduğu bir dildir. Saraylarda icat edilmiş “suni” dille halk “atalarının tarihinden” kopartılmıştır. Bu sebeple 16. ve 17. asırları kırılma yıllarıdır. Aynı dönemde Anadolu Türklerine de, ne idüğü belirsiz “Osmalıca” diye ucube bir dil icat edilmeye çalışılmış, amma velakin “EVRENİN ATA MEDENİYETİ” karşısında yok olmuştur. Yani halkları ata tarihlerinden koparmak için icat edilen “suni ve sahte” dil girişimi Fıransa topraklarında başarıya ulaşmış, ama insanlığın beşiği Anadolu topraklarında başarısızlığa mahkum olmuştur.

Odinin bir kardeşi, özellikle Anadolu Türklerinde  “Veli” erkek adıyla oldukça yaygındır, diğer sesletimi “Vali” ise mülki amirlik künyesdir. Bir diğer kardeşinin adı, lehçe farkından “Vi” ve “Ve” olarak karşımıza çıkıyor kaynaklarda. Benim en fazla kaynak konusunda dayanağım sahadır. Bir medeniyet, bir dil ve bir kültür var ise sahada hep karşılığını aradım. Halkların ortak aklı asla ve asla yalan söylememiş. Coğrafyalar binlerce kilometre uzaklıkta olmalarına rağmen, defalarca şahit oldum ki bir birlerini doğruluyorlar. Buna kültürel ve dil devamlılığı diyoruz. Türkistandan Evrene yayılan Kültürel devamlılık…Odinin kardeşi “Ve” sesletimi ile Türk dilinde söz bağlayıcıdır ve günlük hayatta hâlâ kullanıldığına tanık oluyoruz. Mesela; “Seyhan ve Ceyhan ırmaklarımız Ak denize dökülür.”Odinin kardeşi “Vi” sesletimiyle Vilayet (Vi il,zamanla iki “i” sesinden biri düşmüş olabilir) kelimesinde karşılaşıyoruz. Türkçe’de Odin’in kardeşi “Ve” sesletimiyle Anadolu’da yoğun bir şekilde karşılaşırken,”Vi” sesletimiyle Avrupa’da yoğun bir şekilde karşılaşıyoruz.

“Vi” kelimesi Fıransızca’da yaşam, sağ, diri, yaşayan ve ölmemiş anlamlarında. Mesela 21230 posta numarasıyla Viévy (Vi evi sesletimi ve Yaşam=Hayat evi benim çözümlemem) köyü gibi. “Evi” kelimesine dikkat çekmek istiyorum. “Ev” kelimesinin anlamı unutulmasına rağmen, yerleşim yeri ve künye olarak çok meşhurdur. Mesela; 74500 posta numarasıyla Evian (sesletimi Evi An) şehri gibi. (Kök Türkçe’de, “An” kelimesi “gök” demektir. Evi gök=Gökteki Ev benim çözümlemem). Evian şehri konum olarak Alplerdedir, taşı gediğine koyayalım da konu yarım ve havada kalmasın. Fıransa da çok meşhur bir su şirketininde künyesidir aynı zamanda.  Evi güzel, Evi gülistan gibi kokuyor, Onun evi, Evi var barkı var…..vs “Ev” kelimesindeki “i” aitlik ve pekiştirme bildiren harfimize dikkat kesilelim. Viévy kelimesindeki “y” simgesi “i” sesini verir. İkinci bir örnek vermemiz gerekirse; 41290 posta numarasıyla Viévy-Le-Rayé (sesletimi Vievi Lö Reye) yerleşim yerini verebiliriz. Sözün özü, Odin’in kardeşinin adı “Vi” ise de, “Ve” ise de Türkçe’yle koyun koyuna buluyoruz. “Vi” kelimsi “Ev” kelimemizle kullanıldığı için “Ev” kelimemize de kısaca açıklık getirdik ve yeni bir kelime türetildiğine şahit olduk.” Vi” kelimemize “İng” (Işık) kök Türkçe kelimemiz eklenerek “Viking” kelimesinin Türetilmiş olması çok yüksek bir olasılık. Fakat saha araştırmalarında “Viking” kelimesiyle karşılaşmadım ama “Vi” ve “İng” kelimelerimizle ayrı ayrı çok sık karşılaştım.Viking kelimesi Kök Türkçe ve “YAŞAM IŞIĞI=HAYAT IŞIĞI” olarak çözümlüyorum.

Odin’in (Vatan) karısının adı FRIGG (Ege bölgemizdeki Türk Firik medeniyetinin adıyla kökdeştir), ülkesinin başkentinin adı ASGARD (Asgar telaffuzu; hemen …gar/…kar kelime türetme ekimizi tesbit ediyoruz. Mesela ; Cın…gar çıkarmak, Rüz…gar, Kaç…gar …vs. Bize Karadeniz bölgemizdeki Kaçgar dağ zincirini ve Kaşgar’lı Mahmut’un doğduğu kenti hatırlatıyor). Odin’in iki kara gargası var, iki kurdu var (Kurtlar bütün Türklere ERGENEKON destanını anımsatıyor)  ve sekiz ayaklı atı Sleipnir var.

Odin’in oğullarından bazıları :

Thor : Tor sesletimi ve adı, Anadolu’da, Torun, Torba, Torlak, Torbalı ve Toros adlarında hala yaşatılır.

Baldur : Bal kelime anlamı tatlıyı ifade eder. Arıların çiçek özlerinden ürettiği peteğin içindeki ağır akışgan sıvıyada bal denir. Baldur, Baldır kelimesi ege şivesinde insan vücudunda, diz kapağı ile kalça arasına denir. Kenan halkında Bal (Baal) Tanrı demektir.

Vali : Vâli kelimesi mülkî âmirlik künyesidir.

Vidar: Bu kelimede dikkatimizi çeken …dar kelime türetme ekimiz var. Mesela Dün…dar, Çan…dar, Üskü…dar, El…dar, Saman…dar, Kin…dar, Kılıç…dar, Ser…dar, Hayvan…dar, Mun…dar, İkti…dar…vs. Bu kelimeyi de Vi dar=Dar hayat olarak çözümlüyorum.

Şaman Türkleri tarihin çeşitli zaman dilimlerinde değişik inançlara inanmışlar. Bu inanç zenginliğinin içinde, Türklerin bazı boyları KURTTAN türediklerine inanıyorlar. Kurt inançlı Türkler Avrupa’da muazzam iz bırakmışlar. Tahminen yüzden fazla yerleşim yerlerinin, kadim TÜRKÇE Kurt adlarını taşıdığını tesbit ettim. Bu yerleşim yerlerinin Şaman (Chamagne 88130) köyünün olduğu coğrafyada yoğunluk göstermesi tezimizi güçlendirmektedir. Mesela; Atan Kurt, Soy Kurt, Han Kurt=Kurthan, Ablan Kurt, Kur oğul, Kurt emiyok, Er Kurt, Bay Kurt, Arman Kurt, Hardan Kurt, Kurt iller, Kurt, Son Kurt, Sır Kurt, Sır o Kurt, Mir Kurt….vs yerleşim yerleri.

Makalenin başlangıcında Odin’in temsîlî resmini göstermiştik. Odin’in kenarlarındaki iki Kurt resmini biliyoruz. Yani bu görselde bile, Türklerin kadim destanı ERGENEKON’dan buyana halkların ortak kültürü, ongunu, Kurt olduğu tartışma götürmez gerçeklik haline geliyor.

Odin Kurt (Oudincourt 52310)                                    Odin Kurt (Audincourt 25400)

Saint Hilaire Foissac 19550 ve Loudenvielle 65510 posta numaralı köylerin bayrakları.

Fıransanın Büroton bölgesi (Bretagne yazılımı ve sesletimi Bürötayn’dır. Kelime coğrafya için kullanılır; ama halk için gündelik hayatta Büröton denir). Viking geleneklerine çok bağlılar ve kendilerini Seltik olarak görürler. Halayları, çalgıları giyim ve kuşamlarıyla İskandinav kültürünü hâlâ yaşarlar. Biz Türkler için numune olan bir bölge. Yani bize bir ön fikir vermesi açısından hazine değerinde. Fıransa’nın Büroton bölgesi bizim Karadeniz bölgemizle birebir benzerlikleri var. Halayları, çalgıları, giyim kuşamlarıyla ve özellikle Tulum ile benzerliklerini gözlemliyoruz. Tulum’a Kornamüz (Cornemuse) diyorlar. Kornamüz, Tulumun bir üst aşaması, zîrâ üç ve beş deliklidir. Aynı bölgede Türk ve Türkçe yerleşim yerleriyle karılaşıyoruz ve 50480 posta numarasıyla Turqueville köyü. Sesletimi Türkevil; “Türkü ev il” ve veya “Türk ev il” olarak çözümlüyorum. Ama birisi daha dikkatimizi çekiyor! O yerleşim yeri 29520 posta numarasıyla LAZ köyü. Yukarıdaki kıyaslamalı izahımız doğrulanmış ve sağlaması yapılmış oluyor. Sözün kısası; Fıransa’nın Büroton bölgesi Viking geleneklerine bağlı ve kendilerini Seltik olarak görenlerin Ata medeniyeti Türk medeniyetidir .Bozulmamış şahit kelimelerimiz Fin ister, Koray, Langolen, Laz, Mor bi Han, Van ve Türk adlı kent ve köylerle karşılaşıyoruz.

Fin kelimesi ve Finlandiya

Finlandiya adıyla sahada şimdilik “Fin” olarak karşılaşıyoruz. Finlandiya telaffuzuna hiç itirazım yoktur ve kadim Türkçedir. “Fin” kelimesi Fıransızcada “bitti, son” demektir ve telaffuzu “Fen” olarak söylenir. Türkçede Fındık (Fin idik), Fin Can=Fincan, Fingirdek, Finkatmak ve Mir Nikola’nın (Noel Baba ve Sen Nikola aynı şahsiyetlerdir) doğduğu coğrafyadaki tarihi şehrimiz Finike kelimelerimizde yaşamaktadır. Tabii ki “batı marangoz hanesinden çıkan tarihçilere” bu kanıtlar yetmez. Öyle bir kanıt olmalı ki, hem kadim Türkçe; hemde “Fin” kelimesinin Türkçe olduğuna şüphe kalmasın. Büroton (Bretagne yazılımı ve sesletimi Bürötayn’dır. Kelime coğrafya için kullanılır; ama halk için gündelik hayatta Büröton denir) bölgesiyle Türkiye kıyaslamasını yapmış Anadolumuzdaki iller ile ikizlikler hayretler uyandırmıştı. Bu bölgede İskandinav kültürünün devamlılığı bütün tarihçiler tarafından kabul görür. Bu alanda saha çalışmalarımıza yoğunluk verdik ve çok verimli sonuçlara ulaştık. Saha çalışmalarında 56000 posta numarasıyla Vannes (sesletimi Van şehri)’ini tesbit ettik. Türkiye’deki 65000 posta numaralı Van şehrimizin ikizini bulduk. (Türk tarihinde, Fırtına Tanrımız BOR=BORA=BORAN=BUR hakkında nasıl hiç bilgi yoksa, VAN hakkında da hiç bilgi yok malesef. Bor’da Van’da Türklerin kutsallarıdır). Van (Vannes) şehri 53 000 kişinin oturduğu Büröton bölgesinde bir ildir. Van ilinin olduğu bölgeye MORBİHAN=Mor bi Han (sesletimide, yazılımıda Türkçedir) bölgesi denir. Mor bi Han kelimesinin Anadolu Türkçesi’ndeki karşılığı Gök Han olarak söyleyebilirim. Bazı Türk boyları “Gök gözlü çocuk” cümlesindeki “Gök” kelimesine renk olarak anlam yüklüyorlar. “Gök” kelimesinin iki anlamı vardır ve bu kullanıldığı cümledeki yüklenen anlama göre şekillenir. Bazen “renk” ve bazen “gökyüzü” anlamında olur. Türkçe’de “Mor” kelimesi de renktir. Cengiz hanın meşhur sözü “Damarlarımda Gök=Mor=Mavi Kurdun kanı dolaşır” sözü çok meşhur ve filimlere konu olmuştur. Fıransa topraklarında yüze yakın KURT yerleşim yerleri mevcut. Üstelik iki adet 02100 ve 80340 posta numaralarıyla MOR KURT (Morcourt yazılışı ve Mor Kur sesletimi) köyleri mevcut. Tabi ODIN’IN iki kurdunu anımsayarak ve burada da kültürel devamlılığı tesbit ediyoruz. Bölgedeki araştırmalarız Atlantik Okyanusu (Océan Atlantique; sesletimi Osean Atlantik’dir. Atladık, Atlandık, Atlamak fiilimiz ile kökdeştir benim çözümlemem) kıyısında büyük bir coğrafyaya FİN İSTER (Finistèr=sesletimi Fin ister) dendiğini tesbit ettim. Bu bulgumuzda, kadayıfın üstüne Afyon kaymağı oldu. Binlerce yıllık Türkçe bir kelimemiz bölge adı olarak yerel halk tarafından yaşatılmış, günümüze kadar gelmiştir.

Fıransanın TURAN (Turenne=sesletimi Türen, Türemek fiilimizden gelir. Turan aynızamanda Türklerin hamile kadınları, çocukları, balaları koruyan Tanrıçası) bölgesi var. Konum olarak Bask bölgesine yakın, Hun, Avar ve Tatar=Tartar Türklerinin izine yogun rastladığımız coğrafyadır. Bölge adından sonra, Turan (Turenne,sesletimi Türen) 19500 posta numarasıyla köyde var. Kadim Turan köyüne 186 kilometre mesafede FİN HAN köyünü tesbit ettim. Han kelimesi Türkçe’de hükümdar ünvanı ve ülkeye “Hanlık” denilerek künye verilir. İlaveten işbazların üretim yaptıkları meskenlere de İş Hanı denir. Türklerin en büyük destanlarından Oğuz Kağan destanında bahsi geçen, Oğuz Kağan’ın; Ay Han, Yıldız Han, Gök Han, Dağ Han, Deniz Han ve Sol Han=Gün Han adlı altı oğlunu belirterek ata ruhlarımızı yad edelim. Örnekleri daha çoğaltabiliriz; evrende ilk defa düzenli ordunun mucidi Mete Han’dır, Türk Han (kelime zamanla Türkan olarak evrilmiştir), Batu Han, Bayan Han, Hekim Han, Cengiz Han, Kazan Han, Orhan Gazi, Serhan, Seyhan, Ceyhan, Cihan, Gülhan, Hazar Han, Kubilay Han, Kurt Han, Öz il Han, Bumin Han, İstemi Han, Satuk Buğra Han, Arda Han, Tar Han…vs gibi kadim Türk adlarını sıralayabiliriz. Finhan köyü 82170 posta numarasıyla Bask ve Ok bölgeleri civarında. Yani bu bölge avrupa dillerinin atası olan bölgeler. Türk dilinin ve Medeniyetinin derin izlerinin olduğu coğrafyalar. Hiçbir Avrupalı tarihçi ne Atillayı, ne Bayan Hanı, ne Hun, ne Avar, ne Tatar=Tartar, ne Alan,n e Alban Türklerini, Türk olarak kabul etmiyorlar. Ama saha çalışmaları bal gibi TÜRK VE TÜRK MEDENİYETİNİN mensupları olduğunu gösteriyor. Fin Han hangi dil sizce? Elbette pırıl pırıl bozulmamış Türkçe!

Finlandiya’nın en eski şehri, XII. asır sonlarında kuruluşundan, 1812 Rus işgaline kadar başkentlik yapan TURKU şehridir. Turku kelimesi ânıyla, şânıyla Türkçe bir kelimedir. Turku ve Türkü kökdeş kelimedir. Türkü şehri 180 000 kişinin yaşadığı tarihi bir kenttir. Avrupa coğrafyasında Türkü, Ozan, Sen Ozan, Saz, Saz illi, Eren …vs gibi şehir, kasaba ve köy adları, sırlar içindeki büyük kadim Türk medeniyetinin aysberg (iceberg) gibi, suyun altında kalmış devasa bölümünü görmemize yardımcı oluyor. Türkü, Türkü ev il, Ozan, Sen Ozan, Saz ve Saz İlli yerleşim yerleri birbirlerini TAMAMLIYORLAR. Am Erik kıtasındaki “ANASAZI MEDENİYETİ” ni de tesbit ettiğimizi bildireyim de resim tamamlansın.

Diğer bir kenti 14200 posta numaralı TURENKI yerleşim yeri ve 200 000 nüfuslu OULU şehridir. Bu şehirlerin yerel dildeki telaffuzlarını bilmiyorum ama yazılış haliyle,Turan veya Turanki, O ulu, Oğulu kelimelerimizle kökdeş benzerliği gözlerden kaçmıyor. Tor Oy Türklerinin diyarı ÇANAKKALE şehrimizle kökdeş Finlandiya’da 14200 JANAKKALA yazılımıyla yerleşim yeri var. Türk lehçeleri arasında “c”,”ç”,”j”,”y” ses geçişgenliği vardır. Bir lehçenin “j” ile telaffuz ettiğini, anlamı bozulmamış ve AYNI kelimeyi diğer Türk lehçeleri “c”,”ç” veya “y” sesi ile telaffuz ediyor. Anadolu’da Jandarma kelimesine, Candırma, Cendirme denmesi gibi. Janakkala=Yanakkala=Canakkala=Çanakkala olarak düşünebiliriz.

Mesela ;

Anadolu Türkçesi                                  Türkmenistan Türkçesi

c=j örnek ;

 İlkinci gecesi                                        İlkinji gijesi

Hacı Rahim                                            Hajy Rahym

Boncuk                                                   Monjuk

ç=j örnek ;

Kıpçakların dilinde.                             Gypjaklaryn dilinde.

On üçüncü bölüm.                               On üjünji bap.

Anadolu Türkçesi                              Kazakistan Türkçesi

y=j örnek ;

Yirmi                                                   Jirmi (sesletimi)

Yirmi beş                                           Jirmi beş (sesletimi)

Yıl                                                        Jıl (sesletimi)

Anadolu Türkçesi                              Fıransadaki keşfettiğim yerleşim yerleri

c=j örnek ;

Ocak                                                    Aujac (telaffuzu Ojak)

Bucan                                                  Boujan (telaffuzu Bujan)

Acı                                                        Ajou (telaffuzu Aju)

Gaçan,Gayan                                     Gajan (telaffuzu Gajan)

Finlandiya’nın 1812’den sonra başkenti, yani Rus işgalinden sonra Helsinki oluyor. Helsinki kelimesi de Türkçe kökenlidir. Fıransızca’da H telaffuz edilmediğinden Elsinki olarak söylenir. Benim kanımca doğru telaffuzu Elsinki’dir (tartışmaya açık bir konu). Elsinki, Yurtsunki, İlsinki….vs. Yani köken olarak gene Türkçe bir kelimedir. …sinki Türkçe pekiştirme ekidir.

Mesela :

Hastaysa, ateşi varsa evde yat…sınki !

İktidara geldim diye, niye çal…sınki ?

İş yoksa, ne yap…sınki !

Kırkpınarda baş pehlivan güleş…sinki !

Çoban koyunları, dereden geçir…sinki !

Örnekler göstermektedir ki, kusursuz dil devamlılığı mevcut…Hem de asırlardır!

2. Bölüm‘ün sonu – devam edecek…

6 Şubat 2019, Süleyman UYGUN 
– 2. Bölüm, 18 Şubat 2019 tarihinde yayınlanmıştır.

Sosyal Medya:   @lightmillennium https://www.facebook.com/lightmillennium 
#lightmillennium  @TurkishLibraryMuseum #TurkishLibraryMuseum

The US Turkish & Library Museum (TLM) web sitesi, The Light Millennium kuruluşu bünyesindedir (2001, New York). Bu sitede ki yayınlar, etkinlik ve bülten içerikli yayınlar hariç, yazılı izin alınmadan kopyalanamaz-çoğaltılamaz. Teşekkür ediyoruz. TLM.

1. Bölüm

DÜNYA TARİHİ TÜRKLERLE BAŞLAR | BOR (BUR)