Derleyen: Orhan TAN, FEYM Grubu
1. Karabağ İle ilgili üçlü çalışma grubu Moskova’da ilk toplantısını gerçekleştirdi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in 11 Ocak’ta Moskova’da yaptıkları Dağlık Karabağ zirvesinde kurulması üzerinde mutabakat sağladıkları başbakan yardımcıları düzeyindeki “Üçlü Çalışma Grubu” (ÜÇG) ilk toplantısı gerçekleştirdi.
Rus tarafından yapılan açıklamaya göre; Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksey Overçuk, Ermeni mevkidaşı Mher Grigorya ve Azerbaycanlı mevkidaşı Şahin Mustafayev’le Moskova’da görüştü.Taraflar, 9 Kasım 2020 tarihli ateşkes anlaşmasının 9. maddesinde öngörülen ‘Dağlık Karabağ’da ekonomi ve ulaşım önündeki engellerin kaldırılması’ hususunda yürütülecek ortak çalışmanın temel unsurlarını ele aldı. ÜÇG’ nin müteakip toplantısının daha sonra belirlenecek bir tarihte yine Moskova’da yapılacak. https://www.ermenihaber.am/tr/news/2021/02/01/Karaba%C4%9F-Moskova-Ermenistan/201389
2. Henaket analitik merkezi başkanı Tigran Abrahamyan, Dağlık Karabağ ateşkesi gereğince 30 Ocak’ta başlatılan Rusya-Türkiye izleme merkezi operasyonunu şöyle yorumladı, “Rus, Azeri ve Ermeni liderlerin imzaladığı üçlü bildirinin beşinci hükmü yürürlüğe girdi. Ateşkesin izlenmesi için bir barışı koruma merkezi kurulacak. Bu merkez, Rusya ve Türkiye tarafından yürütülecek olup Ermenistan’ın çıkarlarına zarar veren bir başka hüküm ortay koyuyor. https://www.panorama.am/en/news/2021/01/30/Karabakh-statement-Tigran-Abrahamyan/2443851
3. Biden Yönetimi ve -Amerikalı Ermenilerin Beklentileri… Amerikan Ermeni örgütleri, daha yakından ilgileneceklerini ve olayı çevreleyen konularla ilgili politikaları aktif olarak takip edeceklerini düşünerek Beyaz Saray ve Dışişleri Bakanlığı’ndan Dağlık Karabağ’da, Azerbaycan’ın saldırıları karşısında yerel halkın güvenliğini ve kendi kaderini tayin hakkını sağlamak üzere beklentilerini şimdiden formüle etmeye başladılar. Dışişleri Bakanı Antony Blinken, farklı yerlerde devam eden çatışmalarda aktif ve yapıcı rol alacaklarını bildirmişti. https://massispost.com/2021/01/the-biden-administration-and-the-expectations-of-armenian-americans/
4. Avim Bülteni’ nde Hazel ÇAĞAN ELBİR “ERMENİ TERÖRÜ YENİDEN YÜZÜNÜ GÖSTERMEYE BAŞLADI” başlıklı analizi yer alıyor. Haber özetle şöyle; “ 1973-1984 arası etkin olan terör örgütü Ermenistan’ın Kurtuluşu için Ermeni Gizli Ordusu’nun (İng. Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia – ASALA) faaliyetlerine ilişkin haberler son dönemde basında tekrar yer almaya başlamıştır. Bilhassa, Ekim 2020’de patlak veren Karabağ Savaşı’nda Ermenistan cephesinde savaşmak üzere Fransa’dan ASALA militanlarını gönderilmesi ASALA’nın yeniden faaliyetlerine başlamasına ilişkin bazı sorular doğmasına neden olmuştu.” https://avim.org.tr/tr/Analiz/ERMENI-TERORU-YENIDEN-YUZUNU-GOSTERMEYE-BASLADI
5. Avim Bülteni’ nde yer alan “ABD’NİN YENİ YÖNETİMİ ERMENİLERİN ETKİSİ ALTINDA “ başlıklı yorum özetle şöyle; “3 Kasım 2020’deki ABD başkanlık seçimini kazanan Joe Biden 20 Ocak günü yemin ederek yeni görevine başlamış oldu. Seçimlerde çoğunluğu elde eden Demokrat Parti Senato ve Temsilciler Meclisinin de kontrolünü elinde bulunduruyor. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde Amerikan siyasetine Demokrat Parti yön verecek gibi görünüyor. Bir yandan Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilere dair olumlu mesajlar verilmeye çalışılırken, diğer yanda Obama ve Trump döneminde devam eden çatışma konuları masada durmaya devam ediyor…(Not: Biz de Ermenilerden örnek almalıyız…O.Tan) https://avim.org.tr/tr/Yorum/ABD-NIN-YENI-YONETIMI-ERMENILERIN-ETKISI-ALTINDA
https://www.ermenihaber.am/tr/news/2021/02/01/Karaba%C4%9F-Moskova-Ermenistan/201389
6. ABD Connecticut Temsilciler Meclisine; Karabağ’ın tanınması, Azerbaycan ve Türk saldırganlığının kınanması ve Karabağ’ın kendi kaderini tayin hakkı için öneri yapıldı. https://en.armradio.am/2021/02/02/legislation-on-recognition-of-artsakh-introduced-to-connecticut-parlamento/
7. Amerika Ermeni Ulusal Komitesi (ANCA), Amerikalı Ermenileri ve müttefiklerini ulusal bir kampanyaya çağırıyor. Kampanyanın amacı, Biden Yönetiminin Karabağ’ı desteklemesi. Dışişleri ve Savunma Bakanlarına hitaben yazılan mektup, Azerbaycan ve Türk saldırganlığının neden olduğu krizin ciddiyetinin altını çiziyor ve bir dizi bölgesel meseleyi ABD’nin gündeme getiriyor. Kampanya çerçevesinde mektupta yer alan isteklerin desteklenmesi istenmektedir. Mektubu hazırlayan Kongre Ameriken- Ermeni Dostluk Grubu liderleri Frank Pallone, Gus Bilirakis, Jackie Speier, David Valadao ve Adam Schiff, ” Bu mektup, Biden Yönetimini Ermenistan ile stratejik ilişkimizi güçlendirmek ve demokrasisini desteklemek için ekonomik yardım sağlamak ve yerlerinden edilmiş insanlara yardım için kritik adımlar öneriyor” diyorlar. https://en.armradio.am/2021/02/02/armenian-caucus-calls-on-biden-administration-to-support-artsakh/
8. ABD Temsilciler Meclisi Üyeleri Speier ve Schiff, “ Başkan Joe Biden, ABD’yi yeniden şekillendirme fırsatına sahip. Dağlık Karabağ, Biden için erken bir sınav olabilir” diyorlar. https://en.armradio.am/2021/02/01/biden-should-make-u-s-a-force-for-democracy-and-human-rights-in-nagorno-karabakh-reps-speier-and-schiff/
9. ABD Temsilciler Meclisi üyeleri Speier ve Schiff, Başkan Biden’dan ‘Azerbaycan’ın ve Türkiye’nin saldırganlığına dair sessizliği’ bitirmeye çağırıyorlar. Altı haftalık acımasız bir savaş boyunca, sofistike insansız hava araçları havadan Ermeni askerlerini hedef aldı, diğer taraftan Türkiye tarafından gönderilen paralı askerler Azeri kara kuvvetlerini güçlendirdi. http://asbarez.com/200212/speier-schiff-urge-biden-to-end-silence-on-azerbaijans-and-turkeys-aggression/
10. Avrupa Parlamentosu, Türkiye’nin Dağlık Karabağ ihtilafındaki istikrarsızlaştırıcı rolünü şiddetle kınadı, Ankara’yı çatışma bölgesine terörist savaşçılar göndermekle suçlayarak Azerbaycan’a ve Türkiye’ ye askeri yardımına son verilmesi çağrısında bulundu. https://mirrorspectator.com/2021/01/28/european-par Parliament-condemns-turkeys-role-in-karabakh-war/
11. Avustralya Ermeni Milli Komitesi’ (ANC-AU) nin talebi üzerine, Güney Avustralya Eyaleti “Karabağ’ın tanıdı, Azerbaycan’ı ve Türkiye’yi kınadı”. Kabul edilen önergeye göre, Güney Avustralya Eyaleti, aynı zamanda Dağlık Karabağ’ ın kendi kaderini tayin hakkını tanıyan ikinci eyalet oldu. Yeni Güney Galler Parlamentosu üyesi, Tom Koustantonis, “Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’in daha önce soykırıma yol açan ve şimdi Ermeni nüfusunu tehdit eden bir Pan-Türk milliyetçiliği politikası izleyen eylemlerini de dile getiren (Ermenilerin hazırladığı,O.Tan) önergeyi Meclisin onayına sundu. https://en.armradio.am/2021/02/03/south-australia-recognizes-the-republic-of-artsakh-condemns-azerbaijan-and-turkey/
12. Avrasya Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (KGAÖ) Genel Sekreteri Stanislav Zas online olarak düzenlenen brifing sırasında, “ Suriyeli paralı askerlerin Dağlık Karabağ’ı terk etmeleri gerektiğini, bu kişilerin örgüte üye ülkelerin yakınında sürdürdüğü faaliyetlerin KGAÖ’nün kolektif güvenliği için risk oluşturduğunu” dile getirdi. Stanislav Zas yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: “Dağlık Karabağ’daki çatışma bölgesinde Suriye’den militanların varlığı ve eylemleri hakkında bilgi edinmiştik. Her türlü Suriyeli paralı askerin, militanın bu bölgeyi terk etmesi, faaliyetlerine son vermesi gerektiğini varsayıyoruz, zira KGAÖ’ye üye olan ülkelerin sınırlarının hemen yakınında militan gruplarının, yasadışı silahlı çetelerin oluşturulması, kolektif güvenliğimiz için belli başlı riskler oluşturuyor.” https://www.ermenihaber.am/tr/news/2021/02/03/KGA%C3%96-Genel-Sekreteri-Zas-Karaba%C4%9F/201580
13. California Eyalet Senatörü Anthony Portantino, Asbarez Editörü Ara Khachatourian ile Salı günü yaptığı röportajda, “Kaliforniya’nın Türkiye’den ekonomik alanda ayrılma sürecine başlaması gerektiğini” söyledi. Bu açıklama, Kaliforniya’nın her iki yasama meclisi tarafından kabul edilip vali tarafından imzalanan ve eyaleti Türkiye ile ekonomik ilişkilerinin sona erdirilmesi ile ilgili bir soruya yanıt olarak geldi. Karabağ’ı birkaç kez ziyaret eden Portantino, Karabağ’ın bağımsızlığını ilk tanıyanlardan biri olduğu için California Eyaleti’nin, Karabağ’ın kendi kaderini tayin hakkını sürekli olarak yeniden onaylaması gerektiğini söyledi. http://asbarez.com/200242/watch-portantino-says-calif-should-begin-divesting-from-turkey/
14. AP üyelerinden AB ülkelerine Türkiye mektubu… Avrupa Parlamentosu’nun önde gelen gruplarını temsil eden isimler, AB üyesi ülkelerin büyükelçilerine mektup göndererek, tüm hükümetlere Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararına uyup Selahattin Demirtaş’ın serbest bırakılması için tüm imkanlarını kullanmaları çağrısı yaptı. Eski AP Türkiye raportörü Kati Piri tarafından hazırlanan ortak metni sosyal medya hesabında yayınlayarak içeriğindeki şu mesajı yineledi. “Türkiye’nin Demirtaş ile ilgili AİHM kararını hızlı şekilde uygulamasını sağlamak için gücünüz dahilindeki her şeyi yapmanız çağrısında bulunuyoruz. Bir sonraki bakanlar konseyinde de bu konunun ele alınmasını ve güçlü bir mesaj iletilmesini talep ediyoruz. Demirtaş hakkındaki AİHM büyük daire kararına rağmen yersiz suçlamalar ile 4 Kasım 2016’dan bu yana yüksek güvenlikli Edirne F-Tipi cezaevinde tutuluyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu AİHM kararı açıklanır açıklanmaz bunu reddettiler ve derhal serbest bırakılması yerine onunla birlikte 107 kişi hakkında yeni suçlar ortaya atıldı.Türkiye’nin kararı uygulamaması hem uluslararası sorumluluklarının doğrudan bir ihlali hem de AİHM’in kredibilitesini zedeleyen bir durum oluşturuyor.” http://www.agos.com.tr/tr/yazi/25265/ap-uyelerinden-ab-ulkelerine-turkiye-mektubu
15. Avim Bülteni’ nde yer alan haber özetle şöyle; “Ermeni siyasetçi ve milletvekili Naira Zohrabyan, Rusya’nın Ermenistan vatandaşlarına sınırlarını açmasının ardından rekor sayıda kişinin Moskova’ya göç etmeye başladığını söyledi…. Moskova’ya sadece gidiş için bilet alıyorlar. Ve dün gece bilet fiyatları 800-900 dolara yükseldi. Ermenistan 1990’larda bile son 30 yılın en büyük göçüyle karşılaşacak… Rekor sayıdaki göçün nedenleri, Azerbaycan karşısında alınan yenilgi ve Paşinyan hükümetinn ekonomi politiklarıdır…Üçünçü neden de Ermenistan’ daki ekonomik sıkıntılar. Alım gücü düştü… Ermenistan’ın, Dağlık Karabağ’da Azerbaycan ordusuna yenilmesinin ardından Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’a karşı süresiz protestolar başladı. Muhalefet, istifa talebiyle, başkent Erivan’daki Cumhuriyet Meydanı’nda toplanmayı sürdürürken, ülkede genel grevler Aralık ayından bu yana devam ediyor. https://avim.org.tr/tr/Bulten/ERMENI-VEKIL-SON-30-YILIN-EN-BUYUK-GOCUYLE-KARSI-KARSIYAYIZ
16. Rusya Savunma Bakanlığı’nın bildirdiğine göre, Rusya-Türkiye Ortak Merkez personeli, Dağlık Karabağ ihtilafı bölgesindeki ateşkes ve askeri operasyonlara uyumu izleme görevlerini yerine getirmeye devam ediyor. Müşterek Merkez görevlilerinin, insansız hava araçlarından, askeri teçhizatın, personelin tüm hareketlerinin analiz edildiği ve tarafların temas hattını geçen tüm gerçeklerin kaydedildiği kontrol merkezine sürekli olarak görüntü aldığı kaydedildi. https://www.panorama.am/en/news/2021/02/04/UAV-observance-ceasefire-Karabakh/2446564
17. Başkan Joe Biden’in Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ve Cumhurbaskanı Recep Tayyip Erdoğan’ın baş danışmanı İbrahim Kalın arasında bir telefon görüşmesi yapıldığı ve görüşme sırasında Dağlık Karabağ ihtilafının tartışıldığı bildirildi. Türk medyasına göre Karabağ sorunu, iki üst düzey liderin tartıştığı Suriye, Libya ve Afganistan gibi konular arasında yer aldı. Beyaz Saray, açıklamasında “Sullivan, Biden Yönetiminin yapıcı ABD-Türkiye bağları kurma, işbirliği alanlarını genişletme ve anlaşmazlıkları etkili bir şekilde yönetme arzusunu bildirdi” dedi.
http://asbarez.com/200269/biden-erdogan-top-advisors-discuss-karabakh/
18. Mirror Spectator’ da Vahan Zanoyan’ ın “Gerçekçilik, Vizyon ve Yenilgi: Savaştan Doğru ve Yanlış Dersler” başlıklı yazısı yer alıyor. Yazı, özetle şöyle;“44 Gün süren savaşta Ermenistan ve Karabağ’ ın ‘ın yıkıcı yenilgisi, anlaşılır bir şekilde analizler, tartışmalar, parmak sallamalar, yanlış bilgilendirme ve bitmeyen bir suçlama ve karşı suçlama döngüsüne yol açtı. Çoğu zaman, Savaşta zaferin el altında olduğu yanılgısına düşürülen ulus şokta. Savaşın bazı detayları hakkında çok az şey bilinmesine rağmen, onun önünde açıklama ve sonuç eksikliği gibi görünüyor. https://mirrorspectator.com/2021/02/03/realism-vision-and-defeatism-right-and-wrong-lessons-from-the-war/
19. Çek Parlamentosu Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Karabağ’la ilgili kararı kabul etti. Kararda, “ 44 Gün süren çatışmanın ardından ateşkesin kurulmasını memnuniyetle karşılayan üyeler, “Savaş esirlerinin iade şartına uyulmamasından duydukları üzüntüyü dile getirerek esirlerin ve diğer tutukluların ülkelerine geri gönderilmelerini sağlamak için bir çağrı yaptılar. Çatışmanın AGİT Minsk Grubu formatında çözülmesi gerektiğini de vurguladılar. https://www.tert.am/en/news/2021/02/05/czechia/3515583
20. Çalışma ziyareti için Kazakistan Cumhuriyeti’nde bulunan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, 5 Şubat tarihinde Kırgızistan Başbakanı Ulugbek Maripov ile bir araya geldi. Ermenistan ile Kırgızistan Başbakanları Kazakistan’da görüştü. Başbakanlık makamına atanmasından dolayı Ulugbek Maripov’u tebrik eden Paşinyan, mevkidaşına başarılı çalışmalar diledi. Ermenistan ile Kırgızistan’ın, hem ikilli, hem çok taraflı yakın işbirliği yaptığını ifade eden Başbakan, işbirliği bağlarının güçlendirilmesinden yana olduğunu dile getirdi. https://www.ermenihaber.am/tr/news/2021/02/05/Ermenistan-K%C4%B1rg%C4%B1zistan-Kazakistan/201799
21. Polonyalı politikacı Tomasz Lech Buczek, ABD Başkanı Joe Biden’ a bir mektup gönderip, “2020 Savaşı sırasında Azerbaycan’ da tutsak tutulan Ermeni savaş esirleri ve Azeri savaş suçlarının iadesi hakkında” yardım talep etti. (Not; Verdiğim yorum aşağıda..,O.Tan)
“Polish politician Tomasz Lech Buczek is unaware of the Armenian Brigade in the Nazi Army. If his knowledge of history had been sufficient, he would recall how this brigade helped the Nazis in throwing people into gas chambers in prison camps in Poland. Then he would not be so pro-Armenian. Mr. Buczek, is it your job to apply to Biden with a biased letter?” https://www.panorama.am/en/news/2021/02/05/polish-politician-letter-Biden/2446952
22. Uluslararası ilişkiler uzmanı Suren Sarkisyan, Cuma günü Facebook’ta yaptığı bir paylaşımda, ABD’deki Ermeni lobisi ve diplomasisinin çok çalışması gerektiğini “ söyledi. Uzman, Ermenistan’ın ülke ekonomisinin uğradığı zararları ölçememiş olmasından üzüntü duyduğunu belirterek, “ Amerikalı ortaklarımıza her fırsatta, herhangi bir taleple değil, Washington’daki lobicilerimizin Ermenistan ve Karabağ’a 200 milyon dolarlık yardım çağrısı yaptıkları gerçeğine ek bir argüman olarak yapılmalı ve sunulmalıdır” dedi. https://www.panorama.am/en/news/2021/02/05/expert-Armenian-lobby-Washington/2446875
23. Ermenistan ve İsviçre, 9. Yüksek Teknoloji Sanayi Bakanı Hagop Arshakyan, İsveç Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisi Svensson Patrik ve Misyon Başkan Yardımcısı, Izabella Eriksson ile yüksek teknolojide işbirliği perspektiflerini değerlendiriyor. Bakan, “ Ermeni tarafının savaştan sonra İsveç Krallığı’ndan aldığı insani yardımı takdir ettiğini belirtti. 2019 Yılında Ermenistan Dışişleri Bakanı Zohrab Mnatsakanyan ve İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) Genel Müdürü Carin Jämtin tarafından imzalanan İsveç ve Ermenistan arasındaki işbirliğinin geliştirilmesine ilişkin anlaşmanın önemini vurguladı.” (Not; Ermenistan, bölgenin Silikon Vadisi olma iddiası ile ileri teknoloji çalışmalarını sürdürüyor.. O.Tan) https://en.armradio.am/2021/02/05/armenia-sw Switzerland-mull-perspectives-of-cooperation-in-high-tech/
24. California Ermeni Amerikan Müzesi ve Kültür Merkezi, 2021 yazında yapılacak temel atma töreni için inşaat belgelerini yayınladı. İnşaat belgelerinin sunulması, Glendale Şehri ile plan kontrol sürecini ve kültür merkezinin inşaatının başlaması için geri sayımı başlatmaktadır.
https://massispost.com/2021/02/armenian-american-museum-issues-construction-documents-for-historic-groundbreaking/
25. California – Ermeni Grubu milletvekilleri, Ermeni <sözde> soykırımı hakkında farkındalık yaratmak için yazı ve görsel sanatlar için burslu iki yarışma düzenlediğini açıkladı. California – Ermeni Grubu, yarışma çerçevesinde, 9-12nci Sınıftaki Kaliforniyalı lise öğrencileri, Ermeni <sözde> Soykırımı yıldönümünde daha fazla farkındalık yaratmak için bir kompozisyon yarışmasına ve / veya bir görsel sanatlar yarışmasına katılmaya davet ediliyor. https://massispost.com/2021/02/california-legislators-announce-essay-and-visual-arts-scholarships-to-raise-awareness-of-the-armenian-genocide/
26. Ermenistan Parlamento Başkanı Ararat Mirzoyan 5 Şubat tarihinde Çink Halk Cumhuriyeti Erivan Büyüeklçisi Fan Yong’u kabul etti. Ermenistan Parlamentosu’ndan edinen bilgilere göre görüşme sırasında Ararat Mirzoyan, “Yeni büyükelçiyi, görevi devralması nedeniyle tebrik ederek Çin’in Ermenistan için çok önemli ortak olduğunu ve iki ülke arasındaki siyasi diyalogun çok üst düzeyde bulunduğunu” özellikle vurguladı. https://www.ermenihaber.am/tr/news/2021/02/05/Ermenistan-Parlemnto-Ba%C5%9Fkan%C4%B1-%C3%87in-B%C3%BCy%C3%BCkel%C3%A7isi/201861
27. Karabağ Ermeni Yönetimi (KEY), Güney Avustralya’nın ülkenin uluslararası statüsünü yükseltmeye doğru bir adım olan Karabağ’ ın bağımsızlığını tanıma hareketini memnuniyetle karşıladı. Açıklama ile, “Karabağ halkının kendi kaderini tayin hakkı Ermenistan-Azerbaycan ihtilafına adil ve kalıcı bir çözüm için anahtar teminat olarak kabul edilmektedir” denildi. https://www.tert.am/en/news/2021/02/05/mfa/3515883